Heather Lawver và PotterWar

vào ngày

Câu chuyện vĩ đại về một Potterhead 16 tuổi thách thức Warner Bros và giành lại công bằng cho cộng đồng fan toàn thế giới

Hồi vật vã nghiên cứu cho luận văn tốt nghiệp liên quan tới Harry Potter, mình đã bắt gặp một câu chuyện được đề cập trong sách học thuật của một Giáo sư Đại học MIT, và cả sách Luật của một Giáo sư Đại học Harvard. Đó là một câu chuyện vĩ đại về một Potterhead, ở tuổi 16 đã chống lại một tập đoàn hùng mạnh để đem công bằng tới cho cả cộng đồng fan trên mạng toàn cầu. Câu chuyện đã tiếp cho mình một nguồn cảm hứng lớn trong những ngày khổ sở đó, và mình quyết định kể lại với các bạn.

Cô gái trong hình là Heather Lawver, một người Mỹ. Heather chỉ học tại nhà, và hoàn thành chương trình học phổ thông từ năm 12 tuổi. Năm lên 14, lần đầu tiên cô được tiếp xúc với Harry Potter và Hòn đá Phù thuỷ, cuốn sách mà theo Heather đã “vĩnh viễn thay đổi cuộc đời cô”. Lúc này vào năm 1999, Internet đã bùng nổ tại Mỹ, và nhiều trẻ em dùng nó để tự lập trang web và trao đổi về sở thích của mình. Heather, lấy cảm hứng từ Harry Potter, lập ra một trang mang tên Daily Prophet (Nhật báo Tiên tri), sáng tác những bài báo tưởng tượng trong thế giới phù thuỷ để phần nào phán ánh hiện thực xung quanh cô. Trang web đã thu hút nhiều Potterhead trẻ em khác, họ lên đây tâm sự và viết bài khi tự đặt mình là học sinh trường phù thuỷ Hogwarts.

Điều thú vị là Heather, chủ biên “tờ báo”, viết hay đến nỗi tất cả mọi người đều nghĩ cô là một phụ nữ trưởng thành. Tất nhiên trẻ em Mỹ được dạy không để lộ thân phận mình trên mạng, và Heather chỉ tự gọi cô là Megora Penelope McGonagall. Dù chưa hề được xác nhận, những đứa trẻ khác đều coi cô là một quý bà hưu trí rảnh rỗi, gọi cô là Grandma Meg, học cô viết, và tâm sự với cô cả những khó khăn trong cuộc sống. Meg McGonagall từ đó đã trở thành một cái tên nổi danh trên mạng giữa những đứa trẻ Potterhead.

Sang năm 2000, hãng Warner Bros mua lại bản quyền Harry Potter để chuyển thể thành phim. Tới lúc này, Internet đã đầy rẫy các fansite (trang web do fan lập ra) với tên miền lấy từ chính những tên riêng trong truyện. Và Warner Bros đã gửi thư tới chủ những fansite này yêu cầu thu hồi tên miền, đe doạ rằng họ đang vi phạm bản quyền và sẽ có thể bị đưa ra pháp luật.

Heather khi biết chuyện rất căm phẫn, bởi chủ nhân của đại đa số các fansite kể trên đều là trẻ em và Warner Bros đã đe doạ chúng. Tác giả 13 tuổi của trang BestHogwarts (.com) tìm đến Meg trong nước mắt, đối với suy nghĩ non nớt của cô bé, bị “đưa ra pháp luật” đồng nghĩa sẽ phải hầu toà, và bồi thường án phí trị giá cả gia tài. Heather nhanh chóng tìm hiểu để biết rằng tình hình đã lan ra cả cộng đồng fan, và cô nhất định phải hành động. Cô bé dưới tuổi vị thành niên không chấp nhận hành vi doạ nạt trẻ em, và cô còn cho rằng Warner Bros cũng như các nhà sách đã mắc nợ chính những trang fansite này khi các tác giả của chúng đã nhiệt tình quảng cáo không công cho Harry Potter, ở cái thời các hãng sách chưa hề đầu tư nhiều vào PR.

Và thế là một đội quân ra đời. Qua Internet, Heather gom được một nhóm nhỏ những trẻ em có đủ dũng khí theo cô đứng lên chống lại Warner Bros. Qua một bạn trẻ trong nhóm người Singapore — chủ trang web HarryPotterNetwork (.net), Heather biết tới vụ án một cô bé 14 tuổi ở Anh có tên Claire Field cũng đã kiện lại Warner Bros vì lý do tương tự, và cô còn tìm ra một trang web nhỏ tên PotterWar (.org) giúp Claire kêu gọi sự chú ý của dư luận. Và Heather biết cô đã tìm được đúng người khi liên hệ với chủ trang PotterWar, anh Alastair Alexander, một thanh niên ngoài 30, sống tại London.

Alastair là một người có hiểu biết và chiến lược. Anh đã giúp Heather vạch ra những kế hoạch cụ thể để tiếp xúc và thuyết phục báo giới đứng về phía họ, từ châu Âu tới Mỹ. Cuối cùng, Alastair quyết định rằng chiến dịch cần một phát ngôn viên là trẻ em thực sự để có thể gây chú ý từ dư luận, thay vì một người “già đầu” như anh. Và thế là danh tính Heather từ đây được công khai, khi đó cô chưa tròn 16 tuổi.

Chiến dịch đã dần thành công tại Mỹ và Anh, khi hàng loạt tờ báo bắt đầu từ USAToday đưa tin về vấn đề này và kêu gọi người lớn tẩy chay sản phẩm của Warner Bros, những kẻ bắt nạt trẻ em. Mặc dù Heather lúc bấy giờ thậm chí còn gặp những vấn đề nghiêm trọng về sức khoẻ khi phải trải qua nhiều cuộc phẫu thuật lớn nhỏ, cô vẫn tiếp tục ra mặt trên báo giới cho cuộc vận động tẩy chay hãng phim. Khi lên truyền hình, cô còn phải ngồi sau một chiếc tủ để che đi đám dây nhợ trên cơ thể. Có lúc trong thời gian đó, cô buộc phải tạm ngừng công việc khi bắt đầu mắc chứng khó nói và mất trí nhớ ngắn hạn bởi vết thương nhiễm trùng đã chạy lên tới não. Tuy vậy cuối cùng, Heather và Alastair đã cơ bản đạt được mục đích: Warner Bros buộc phải thương lượng với cô và chấp nhận thôi không đòi thu hồi các trang fansite có tên miền liên quan.

PotterWar chính thức kết thúc trên mặt báo vào tháng Sáu năm 2001, dù Heather và Alastair vẫn tiếp tục thầm lặng bảo vệ cộng đồng fan trong nhiều tháng sau. Họ hoạt động không ngừng trên mạng để đảm bảo rằng mọi trẻ em khi làm fansite đều nhận thức được quyền lợi của mình mà không thể bị Warner Bros đe doạ.

Tới năm 19 tuổi, Heather được đích thân Senior Vice President Marc Brandon mời tới thăm Warner Bros studio và gặp gỡ anh. Tới lúc này cô mới biết chiến dịch tẩy chay năm nào của mình đã có ảnh hưởng vĩ đại ra sao với hãng phim. Marc cho biết khi PotterWar diễn ra, anh mới chỉ là một tư vấn Luật trẻ tuổi làm việc tại đây, và được chứng kiến ban lãnh đạo bỏ hàng giờ tranh cãi xem Heather Lawver sẽ làm gì tiếp theo trong những cuộc họp cấp cao mỗi tuần. Là người duy nhất có thể hiểu được sức mạnh của cộng đồng fan và những đứa trẻ giỏi công nghệ, Marc đã đưa ra những khuyến nghị đúng đắn và sau đó trở thành một trong các Senior Vice President trẻ tuổi nhất trong lịch sử hãng phim đồ sộ này. Cũng theo anh, PotterWar đã dạy Warner Bros một bài học về việc đối xử với trẻ em, cộng đồng fan, vấn đề sở hữu trí tuệ, và khiến Warner Bros đi trước đối thủ cả thập kỷ về cách nhìn nhận khách hàng. Cuộc cải tổ ở Warner Bros cũng đã ảnh hưởng tới cả Hollywood sau này, tất cả nhờ những Potterhead trẻ tuổi.

Mặc dù PotterWar thành công vang dội và là viên gạch tạo nên tình bạn tuyệt đẹp giữa Heather và Alastair, bản thân câu chuyện của họ lại có kết thúc buồn. Mười năm sau, Alastair đã không thể chiến thắng chứng trầm cảm lâu năm và tự kết thúc cuộc đời mình. Với Heather, Alastair luôn là chìa khoá và trái tim cho sự thành công của PotterWar, mặc dù hầu hết mọi người chỉ biết tới cô. Và cô hy vọng cộng đồng fan Harry Potter nói riêng và fan nói chung trên Internet sẽ luôn nhớ tới Alastair Alexander vì vai trò của anh trong việc bảo vệ quyền lợi của họ.

Có lẽ, nếu không có PotterWar, Hogwarts.vn đã không thể tồn tại. Cám ơn Alastair, Heather, và tất cả những Potterhead đã góp công trong PotterWar. Họ khiến chúng ta tự hào là Potterhead, tự hào vì đã gắn bó với Harry cho tới phút cuối cùng.

— LL